Κυρίες και Κύριοι,
Σας ευχαριστώ πολύ για την παρουσία σας εδώ σήμερα.
Ιδιαίτερα ευχαριστώ τη κυρία και τους κυρίους που δέχτηκαν την πρόκληση να παρουσιάσουν την ταπεινότητα του βιβλίου μου.
Την κ. Εύη Ντούσια για την θέρμη της να συμμετάσχει, όταν τυχαία διάβασε το βιβλίο και με αναζήτησε για να παρουσιάσει την χρησιμότητα του στη δημόσια διοίκηση.
Ευχαριστώ, τον καθηγητή κ. Βασίλη Γαϊτάνη που ενέσκηψε επιστημονικά σε αυτό και το υποστήριξε με την ψυχή του και την ακτινοβολία της προσωπικότητας του.
Ευχαριστώ, τον καθηγητή κ. Γεώργιο Ροζόκο, έναν άριστο γνώστη της ανθρώπινης ψυχής και του πνεύματος, ο οποίος με συμβούλεψε σε ειδικότερα θέματα για το βιβλίο και ο οποίος με θέρμη το παρουσίασε.
Τον καθηγητή κ. Αριστείδη Γιαπαλή, τον ευχαριστώ για τα συγκινητικά λόγια του. Ιδιαίτερα όμως τον ευχαριστώ διότι ωφελήθηκα προσωπικά από το Ινστιτούτο Διαρκούς Επιμόρφωσης του ΓΕΕΘΑ που δημιούργησε. Μέσα από αυτό το θεσμό απέκτησα παραπάνω σημαντική γνώση, ενώ παράλληλα μου δόθηκε η ευκαιρία να διοχετεύσω την ενέργεια μου στη συγγραφή διδακτορικής διατριβής, υπό την επίβλεψη του συνοδοιπόρου του στο Ινστιτούτο, του Καθηγητή κυρίου Δημήτριου Θωμάκου.
Ιδιαίτερα ευχαριστώ, τον Στρατηγό κ. Σπυρίδωνα Μπελεγράτη, που συντόνισε την εκδήλωση και ο οποίος ως πραγματικός ηγέτης πέτυχε την αναβάθμιση του επιστημονικού περιοδικού Εθνικές Επάλξεις, απογειώνοντας έτσι μια συλλογική δεξαμενή νόησης στον χώρο.
Τέλος, ευχαριστώ τον Στρατηγό Θεόκλητο Ρουσάκη, που στο πρόσωπο του αντιπροσωπεύονται όλοι οι διοικητές μου και ο οποίος με πίστεψε και με ανέδειξε ως Αξιωματικό, κάνοντας έτσι πράξη μια βασική αποστολή του ηγέτη, την ανάπτυξη νέων στελεχών στις Ένοπλες Δυνάμεις για την εφαρμογή των αναγκαίων αλλαγών.
Η διαπίστωση της ανάγκης συγγραφής ενός βιβλίου για την ηγεσία, προέκυψε πέρυσι όταν δίδασκα το μάθημα της Πολεμικής Τέχνης στους 4ετείς ευέλπιδες. Τότε με προσέγγισαν αρκετοί 4ετείς, σημερινοί Ανθυπολοχαγοί, οι οποίοι μου ζητούσαν να τους προτείνω βιβλία ηγεσίας για να μελετήσουν για να διευκολυνθούν στην μετέπειτα άσκηση της.
Οι επαφές αυτές, μου θύμισαν τη δικιά μου προσωπική έρευνα για το θέμα και τις αγωνίες μου για την καθημερινή άσκηση της.
Πως πρέπει να συμπεριφερθώ;
Τι θαυμάζω και τι συναγωνίζομαι;
Γιατί φθονώ;
Πως θα αντιμετωπίσω το δυνατό και πως τον αδύνατο;
Τι είναι σωστό και δίκαιο;
Τι σημαίνει ετοιμότητα και τι μαχητική ικανότητα;
Τι περιμένουν από εμένα οι υφιστάμενοι μου, οι προϊστάμενοι μου και η πατρίδα μας;
Τι πρέπει να προσέξω για να μην ντροπιαστώ;
Τι κάνει ο ηγέτης; Πως το κάνει;
Οι ευέλπιδες και οι αγωνίες μου με έκαναν να διαπιστώσω πως υπάρχει χώρος στην ελληνική βιβλιογραφία για την στρατιωτική ηγεσία, που έπρεπε να συμπληρωθεί.
Οι συζητήσεις που είχα με τον φίλο και δωρητή της Ελληνικής Αστυνομίας κ. Νικόλαο Λίτσα, ο οποίος συμπτωματικά εκείνη την περίοδο είχε ξεκινήσει με τη σύζυγο του τις εκδοτικές του δραστηριότητες, αλλά και με το Διοικητή της Σχολής Ευελπίδων Υποστράτηγο κύριο Δημήτριο Χούπη, με έκαναν να αποφασίσω να συγγράψω ένα βιβλίο για την ηγεσία. Και τους δυο τους ευχαριστώ θερμά.
Έτσι το καλοκαίρι του 2019, με την υποστήριξη συζύγου, παιδιών και πεθερικών, έγραψα τα Μαθήματα Ηγεσίας στην βάση της παλαιότερης έρευνας μου, το οποίο εξέδωσε ο πρωτοεμφανιζόμενος οίκος Υπατία – Λυδία, με την βοήθεια εξαίρετων επαγγελματιών, της κ. Κατερίνας Βιδάλη, του κ. Κώστα Θοδορύμπαση, και του κ. Κώστα Κοροντζή, τους οποίους και ευχαριστώ.
Τα Μαθήματα Ηγεσίας εκτιμώ πως δίνουν κάποιες απαντήσεις στα ερωτήματα τα οποία αναφέρθηκαν παραπάνω, έτσι όπως εγώ τις ανακάλυψα με την εμπειρία αλλά και από την αναζήτηση της αλήθειας, στην βιβλιογραφία του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη και στις μετέπειτα επιστημονικές επαναλήψεις τους.
Το βιβλίο αυτό το έγραψα ως στρατιωτικός για στρατιωτικούς αλλά και για όλους που ενδιαφέρονται να ηγηθούν οπουδήποτε, είτε στην οικογένεια τους, είτε στα σώματα ασφαλείας, είτε στη δημόσια διοίκηση, είτε στην εργασία τους ή στην επιχείρηση τους.
Ο υποψήφιος ηγήτορας πρέπει να γνωρίζει πως για να ζήσει ο κάθε άνθρωπος τη ζωή του, χρειάζεται θάρρος. Για να γίνει όμως κάποιος ηγέτης απαιτείται επιπλέον θάρρος και κουράγιο. Επίσης απαιτείται να έχει χαρακτήρα, μετριοφροσύνη, ενσυναίσθηση, να είναι δεκτικός και ικανός να δημιουργεί σχέσεις εμπιστοσύνης.
Το βιβλίο γνωρίζει πως το βασικότερο καθήκον αυτού του ηγέτη είναι η πραγματοποίηση της θετικής αλλαγής και όχι η διαχείριση της καθημερινότητας. Για να το πράξει αυτό ο ηγέτης θα πρέπει να έχει γνώθι σ’ αυτόν, μεσότητα αρετής, εμμονή στον σκοπό, και να γνωρίζει πως συνήθως δεν απαιτείται τίποτα σε υπερβολή, αλλά και πως το τέλος στεφανώνει το έργο.
Αλλά και ότι όλα, είναι οι επιμέρους πλευρές της σοφίας, η οποία συνίσταται όπως αναφέρει ο Ηράκλειτος σε ένα και μόνο πράγμα: Το να γνωρίζει κανείς την αρχή που κυβερνά τα πάντα με τη βοήθεια των πάντων.
Τα Μαθήματα Ηγεσίας γνωρίζουν πως η σοφία αυτή του ηγέτη σε όποιο επίπεδο αυτός και να ανήκει, τον βοηθά να κατανοεί το περιβάλλον του, να διατυπώνει το πρόβλημα που αντιμετωπίζει, να οραματίζεται την λύση του και να στοιχίζει τα διατιθέμενα μέσα, με δημιουργικούς τρόπους στη βάση μιας στρατηγικής, ή ενός επιχειρησιακού ή τακτικού σχεδίου, για να επιτύχει στόχους στον χώρο και τον χρόνο που του έχει ταχθεί.
Ιδιαίτερα οι στόχοι αυτοί για τους στρατιωτικούς ηγέτες συνίστανται στην επιδίωξη της αυτάρκειας, και στην ετοιμότητα και στην ικανότητα των ενόπλων τμημάτων που ηγούνται, προκειμένου να εξασφαλίζουν την αποτροπή και τη νίκη των ελληνικών όπλων.
Με την εκπλήρωση τέτοιων στόχων δίνεται η δυνατότητα στους Έλληνες να μην ετεροκαθορίζονται αλλά ελεύθεροι, να αυτοκαθορίζονται για να συνεχίσουν να υπάρχουν στο χώρο και το χρόνο.
Η σοφία αυτή του ηγέτη τον βοηθά να αλλάζει την αρνητική κουλτούρα του τμήματος του, πριν θέσει σε ισχύ οποιαδήποτε σχεδιασμό για την πραγματοποίηση της αλλαγής, μια και η εμπεδωμένη αρνητική κουλτούρα μπορεί να υπονομεύσει την στρατηγική και τις αλλαγές που απαιτούνται.
Η σοφία αυτή αναπτύσσει την καλή πρωτοβουλία. Είναι ξένη σε εγωισμούς, σε μικροπρεπή συναισθήματα, κρίσεις μέσης ηλικίας και μικρόψυχες μεθοδεύσεις και πράξεις.
Δηλαδή είναι σοφία περιεκτική, και ως τέτοια κάνει την πλειοψηφία να ακολουθεί με ενθουσιασμό τον ηγέτη, στην πραγμάτωση της αλλαγής.
Στο βιβλίο επίσης, αναφέρονται σπερματικά οι θεωρίες των μεγάλων θεωρητικών του πολέμου καθόσον η γνώση τους είναι βασικό προαπαιτούμενο για τον στρατιωτικό ηγήτορα.
Έτσι, ο μεγάλος και διαχρονικός θεωρητικός Sun Tzu γνωρίζει στον ηγέτη πως είναι πρώτιστο να νικήσει χωρίς να δώσει μάχη ή πως εάν αναγκασθεί να δώσει μάχη, για να νικήσει, θα πρέπει στη βάση μιας εξαντλητικής προετοιμασίας, να χρησιμοποιήσει δυνάμεις άμεσης και έμμεσης προσβολής.
Επίσης, στο βιβλίο αναφέρονται οι προκλήσεις της ηγεσίας στο μέλλον, όπως αυτό αναμένεται να διαμορφωθεί από την κλιματική αλλαγή, την αλλαγή της δημογραφίας και την διάδοση της τεχνητής νοημοσύνης.
Τα θέματα αυτά πραγματεύονται τα Μαθήματα Ηγεσίας και φιλοδοξούν να συμπληρώσουν την βιβλιογραφία και να βοηθήσουν εκείνους που θα τα διαβάσουν, στην εκτέλεση της αποστολής τους, είτε αυτή είναι στο στρατιωτικό πεδίο, είτε στο πολιτικό ή στο ιδιωτικό.
Τα Μαθήματα Ηγεσίας είναι για μένα μια επιστροφή προς τον Ελληνικό Στρατό για αυτά που εκείνος μου έχει δώσει. Οπότε αφιερώνεται αποκλειστικά στον Ελληνικό Στρατό.
Σας ευχαριστώ και πάλι για την παρουσία σας εδώ. Εύχομαι ο καθένας που ανάλωσε εδώ απόψε το χρόνο του, να φύγει με αισθήματα κατάφασης για το μέλλον.
Καλή δύναμη στο έργο σας. Σας ευχαριστώ πολύ.